مقام معظم رهبری در تاریخ دوم تیر 1394 می فرمایند : " بنده تصریح می کنم که تحریم های اقتصادی و مالی و بانکی ، چه آنچه به شورای امنیت ارتباط پیدا می کند ، چه آنچه به کنگره آمریکا ارتباط پیدا می کند ، چه آنچه به دولت آمریکا ارتباط پیدا می کند ، همه باید فوراً در هنگام امضای موافقت نامه لغو بشود . بقیه تحریم ها هم در فاصله های معقول ... تحریم ها به طور کامل و یکجا بایستی لغو بشود . اینکه یکی از آنها می گوید تحریم ها شش ماه دیگر لغو می شود ، یکی می گوید نه ، ممکن است یک سال هم طول بکشد ، یکی دیگر می گوید ممکن است از یک سال هم بیشتر بشود ، اینها بازی های متعارف معمول اینها است . اینها هیچ قابل اعتناء و قابل قبول نیست . "
رهبر انقلاب در تاریخ 20 فروردین 94 نیز فرموده بودند : " تحریم ها بایستی در همان روز توافق به طور کامل لغو بشوند . اگر قرار باشد که لغو تحریم ها باز متوقف بشود بر یک فرایند دیگری ، پس اصلاً ما چرا مذاکره کردیم ؟ "
ـ طبق ماده 18 ، تحریم های مندرج در قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل ، هنگامی لغو خواهند شد که ایران ابتدا تعهداتش را اجرا کند و آژانس بین المللی انرژی اتمی هم پس از راستی آزمایی آن را تأیید کند ؛ آنگاه تحریم های شورای امنیت لغو می شود البته نه همه آنها ، چون بخشی از تحریم ها را در قطعنامه جدید همچنان ادامه می دهند .
ـ طبق ماده 21 ، دولت آمریکا نیز فقط بخشی از تحریم هایش را آن هم پس از راستی آزمایی و تأیید آژانس ، تعلیق خواهد کرد .
ـ طبق ماده 23 ، دولت آمریکا 8 سال پس از روز توافق ، اقدام به پیگیری لغو تحریم هایش خواهد کرد . یعنی آمریکا هیچ تعهدی برای لغو تحریم هایش نداده ، بلکه گفته که در این راستا تلاش خواهد کرد !
ـ طبق ماده 19 ، اتحادیه اروپا نیز پس از راستی آزمایی و تأیید اقدامات ایران توسط آژانس ، تحریم های مالی و اقتصادی را متوقف خواهد کرد .
این توقف به معنی تعلیق این تحریم ها است و نه لغو آنها . اتحادیه اروپا بر اساس برجام ، آیین نامه های اجرایی تحریم ها را لغو ولی اصل قوانین تحریمی خود را حفظ خواهد کرد . از چهار مورد تحریمی اروپا ، سه مورد هسته ای و یک مورد غیر هسته ای ( حقوق بشری ) است . لذا برخی تحریم های اتحادیه اروپا هیچ گاه لغو نخواهد شد . در روز اجرای توافق ، دارایی های بلوکه شده ایران در کشورهای اروپایی شامل دارایی های بانک مرکزی ، شرکت ملی نفت و نهادهای وابسته ، شرکت کشتی رانی و نهادهای وابسته و افراد و نهادهایی که در فعالیت های موشکی و اشاعه ای فعال هستند ، آزاد نمی شوند . همچنین تحریم های مرتبط با فناوری ها و اقلام حساس و مواد خاص مورد استفاده در فعالیت های هسته ای ، نرم افزارها و تسلیحات که در بندهای 1/5/1 الی 1/8/1 از ضمیمه دوم مورد اشاره قرار گرفته اند ، تا روز انتقال ـ یعنی تا 8 سال بعد ـ باقی می مانند و بعد از راستی آزمایی آژانس ، تعلیق خواهند شد .
این در حالی است که آقای ظریف در تاریخ 24 تیر 94 ، در جمع خبرنگاران گفته بود : "تحریم های اقتصادی ، مالی و بانکی همان طور که رهبر معظم انقلاب فرموده اند ، در ابتدای اجرای توافق رفع می شود و اقدامات ما نیز پس از لغو همه ی تحریم ها آغاز می شود" ! یعنی آقای ظریف ، ماجرا را درست 180 درجه برعکس تعریف می کند !
مقام معظم رهبری در تاریخ دوم تیر 94 می فرمایند : " لغو تحریم ها نباید به اجرای تعهدات ایران منوط شود . نگویند شما تعهدات را انجام دهید بعد آژانس گواهی دهد تا تحریم ها لغو شود ؛ ما این مسئله را مطلقاً قبول نداریم . اجرائیات لغو تحریم ها باید با اجرائیات تعهدات ایران متناظر باشد . بخشی از این در مقابل بخشی از آن .
ـ طبق ماده 18 و ماده 19 ، شورای امنیت و اتحادیه اروپا هنگامی تحریم های اقتصادی و مالی را لغو می کنند که ابتدا ایران تعهداتش را انجام دهد و آژانس نیز آن را تأیید کند .
ـ در ماده 10 ضمیمه شماره 5 برجام ، چنین آمده : " اتحادیه اروپایی و دولت های عضو آن ، یک آئین نامه اجرایی ، که از "روز اجرا" واجد اثر می شود را تصویب خواهد کرد که به موجب آن کلیه مفاد آئین نامه اجرایی اتحادیه اروپایی که کلیه تحریم های مالی و اقتصادی مرتبط هسته ای اتحادیه اروپایی به شرح مندرج در بخش 1ـ 16 این پیوست را اجرایی کرده است ، همزمان با اجرای تعهدات مرتبط هسته ای از سوی ایران به نحو راستی آزمایی شده توسط آژانس ، لغو خواهد کرد " .
طبق ماده 14 ضمیمه شماره 5 برجام ، "روز اجرا" به دنبال اجرای اقدامات مرتبط هسته ای ایران مندرج در بند 15 و به نحو راستی آزمایی شده توسط آژانس خواهد بود .
معنای عبارات فوق آن است که ابتدا جمهوری اسلامی ایران باید تعهداتش را عمل کند و آژانس نیز پس از راستی آزمایی ، آن را تأیید کند ، آنگاه اتحادیه اروپا اقدامات خود را انجام خواهند داد .
ـ طبق ماده 21 برجام نیز دولت آمریکا بخشی از تحریم هایش را پس از انجام تعهدات ایران و تأیید آژانس ، تعلیق خواهد کرد .
اوباما رئیس جمهور آمریکا ، پس از توافق وین گفت : "در حالی که ایران برای اجرای این توافقنامه گام برمی دارد ، در مقابل ، کاهش تحریم هایی را خواهد دید که ما برای برنامه هسته ای ایران علیه این کشور وضع کرده ایم ، هم تحریم های خود آمریکا و هم تحریم هایی که شورای امنیت سازمان ملل متحد وضع کرده است . کاهش تحریم ها مرحله ای و گام به گام خواهد بود . ایران باید ابتدا گام های کلیدی هسته ای را کامل بردارد تا بعد از آن بتواند از کاهش های جدید تحریم ها بهره مند شود . در یک دهه آینده ایران باید به این توافق عمل کند تا تحریم های دیگر برداشته شود" .
سوزان رایس مشاور امنیت ملی آمریکا نیز پس از اعلام توافق وین ، در مصاحبه با شبکه تلویزیونی رویترز گفت : "تا زمانی که ایران کاملاً به تعهدات کلیدی خود عمل نکرده ، هیچ تحریمی لغو نمی شود . ایران باید دو سوم سانتریفیوژهای خود را برچیند . ایران باید از 98 درصد ذخیره اورانیوم غنی شده خود خلاص شود . ایران باید اجازه دسترسی مستمر و فوق العاده را به تأسیسات هسته ای خود بدهد . ایران باید گام هایی را بردارد که راکتور پلوتونیوم آب سنگین کنونی خود را بلااستفاده کند . ایران باید رضایت آژانس بین المللی انرژی اتمی را جلب کند و به همه پرسش های باقی مانده آژانس درباره فعالیت گذشته خود در زمینه تولید سلاح های هسته ای پاسخ دهد و همه این مسائل به شکل رضایت بخشی حل و فصل شوند . اینها گام های اولیه ای هستند که ایران باید قبل از لغو تحریم ها ، بردارد".
همان گونه که ملاحظه شد ، این خط قرمز رهبری نیز رعایت نشد .
رهبری انقلاب در تاریخ دوم تیر 94 می فرمایند : " ما با موکول کردن اجرای تعهدات طرف مقابل به گزارش آژانس مخالفیم . چون آژانس بارها و بارها ثابت کرده مستقل و عادل نیست ، بنا بر این ما به آن بدبین هستیم . می گویند آژانس باید اطمینان پیدا کند ؛ این چه حرف نامعقولی است ؟ چگونه اطمینان پیدا کند ؟ مگر اینکه وجب به وجب این سرزمین را بازرسی کند . "
ایشان همچنین در تاریخ 20 فروردین 94 نیز فرموده بودند : " اگر قرار باشد که لغو تحریم ها باز متوقف بشود به یک فرآیند دیگری ، پس اصلاً ما چرا مذاکره کردیم ؟ اصلاً مذاکره و نشستن پشت میز مذاکره و بحث کردن برای چه بود ؟ برای همین بود که تحریم ها برداشته بشود . این را باز بخواهند متوقف کنند به یک چیز دیگری ، اصلاً قابل قبول نیست . "
ـ طبق ماده 18 و 19 و 21 ، شورای امنیت و اتحادیه اروپا و دولت آمریکا ، فقط پس از راستی آزمایی آژانس و تأیید اقدامات ایران طی یک گزارش ، اقدام به کنار گزاردن تحریم ها خواهند کرد .
ـ طبق ماده 20 ، اتحادیه اروپا 8 سال پس از روز توافق برجام که آژانس به نتیجه گیری گسترده رسیده باشد که تمام مواد هسته ای در ایران در فعالیت های صلح آمیز باقی می ماند ، تمامی مفاد مقررات اتحادیه اروپا را که تحریم های مرتبط با عدم اشاعه را اجرایی می سازد ، از جمله فهرست های اسامی ، لغو خواهد کرد .
ملاحظه می گردد که این خط قرمز رهبری نیز کنار گذاشته شده است .
مقام معظم رهبری در تاریخ دوم تیر 94 می فرمایند : " در طول سال های محدودیت هم باید تحقیق و توسعه ادامه داشته باشد . آنها می گویند در مدت 12 سال هیج کاری نکنید اما این ، یک حرف زور مضاعف و غلط مضاعف است . "
ـ ایران تحقیق و توسعه غنی سازی خود را به گونه ای که برای جمع آوری اورانیوم غنی شده نباشد ، ادامه خواهد داد . ایران به مدت 10 سال و بر اساس برنامه تحقیق و توسعه خود ، تست ماشین های سانتریفیوژ با استفاده از اورانیوم فقط شامل سانتریفیوژهای نسل 4 ، 5 ، 6 و 8 می شود . تست مکانیکی حداکثر بر روی 2 دستگاه سانتریفیوژ از انواع نسل 2 ، 4 ، 5 ، 6 ، 7 و 8 خواهد بود . ( ماده 32 ضمیمه یک )
ـ ایران به مدت 10 سال به انجام آزمایش فقط بر روی تک ماشین سانتریفیوژ نسل 4 و زنجیره 10 ماشین آن ادامه خواهد داد . ( ماده 35 ضمیمه یک )
ـ ایران به مدت 10 سال به انجام آزمایش بر روی فقط یک دستگاه سانتریفیوژ نسل 5 ادامه خواهد داد . ( ماده 36 ضمیمه یک )
ـ ایران به انجام آزمایش بر روی تک ماشین های سانتریفیوژ نسل 6 و زنجیرهای میانی آن ادامه خواهد داد و از یک سال و نیم مانده به سال دهم ، آزمایش بر روی زنجیره 30 ماشین را شروع خواهد کرد . ( ماده 37 ضمیمه یک )
ـ ایران همزمان با شروع برجام ، به انجام آزمایش بر روی تک ماشین های سانتریفیوژ نسل 8 و زنجیرهای میانی آن ادامه خواهد داد . از یک سال و نیم مانده به سال دهم ، آزمایش بر روی زنجیره 30 ماشین را شروع خواهد کرد . ( ماده 38 ضمیمه یک )
در فرآیند تحقیق و توسعه ، آنچه اهمیت دارد این است که بتوان پس از آزمایش انفرادی سانتریفیوژها ، عملکرد مجموعه ی چند تایی آنها و سپس آبشارهای 164 تایی آنها را مورد بررسی و آزمایش قرار داد و سوخت با غنای پایدار از مجموع سانتریفیوژها تهیه کرد . به این ترتیب تحقیق و توسعه بدون امکان آزمایشات این چنینی معنای اصلی خود را از دست می دهد . لذا مواد فوق الاشاره حاکی از آن است که طی 10 سال آینده ، عملاً تحقیق و توسعه صنعت هسته ای ما کاملاً محدود و صرفاً در یک محدوده بسیار کوچک آزمایشگاهی ـ و نه صنعتی ـ خواهد بود و پس از 10 سال ، صنعت هسته ای ایران از فناوری های روز دنیا فاصله بسیاری خواهد داشت .
ـ ایران به مدت 10 سال بر اساس رویه موجود ، جریان گاز محصول و پسماند حاصل از زنجیره های سانتریفیوژ های نسل 6 و 8 را با استفاده از لوله های جوشکاری شده ، که به تأیید آژانس برسد ، مخلوط می کند به گونه ای که امکان برداشت محصول اورانیوم غنی شده و رقیق شده را میسر نسازد . ( ماده 39 ضمیمه یک )
ـ ایران به مدت 15 سال ، تمام تست های خود با اورانیوم بر روی دستگاه های سانتریفیوژ را فقط در پایلوت نطنز انجام خواهد داد . ( ماده 40 ضمیمه یک )
ـ ایران تمایل دارد که تحقیق و توسعه روی سانتریفیوژهای نسل جدید را از طریق مدل سازی کامپیوتری و شبیه سازی از جمله در دانشگاه ها ، ادامه دهد . در دوره 10 ساله ، برای هر پروژه ای که به مرحله نمونه سازی برای تست مکانیکی رسید ، ارائه کامل و تصویب کمیسیون مشترک لازم است . ( ماده 43 ضمیمه یک )
ـ به مدت 15 سال ، ایران در فردو ، فعالیت های غنی سازی اورانیوم و تحقیق و توسعه مربوط به غنی سازی اورانیوم نخواهد داشت و هیچ گونه مواد هسته ای نگه داری نخواهد کرد . ( ماده 45 ضمیمه یک )
